رسیدن به آرامش و اطمینان و دوری از افسردگی و اضطراب از اساسی‌ترین نیازهای سرشتین آدمی، و از دیرباز جزو مسائل اساسی بشر بوده است. روانشناسی تشریح کننده تلاش های توصیف کننده هوشیاری، رفتار و تاثیرات متقابل اجتماعی می باشد، بنابراین وجود روانشناس در همه دوران زندگی خصوصا سالمندی نیاز است. در جهان صنعتی امروز، تقریباً هیچ فعالیت و حرفه‌ای یافت نمی‌شود که به درک و اندیشه انسانی وابسته نباشد، در نتیجه روان شناسی با زندگی انسان پیوندی نا گسستنی ایجاد کرده است.
دوره ی پیری و روانشناسی سالمند:
طرز پیر شدن برحسب فرهنگ متغیر است، در فرهنگ‌های ساده و سالم، طول عمر سالخوردگان به مجموعه‌ای از دلایل وابسته است. افراد سالمند در دوره پیری با مجموعه‌ای از ناتوانی‌های جسمی و محرومیت های اجتماعی روبه‌رو می‌شوند، که باید با آنها کنار بیایند. در این دوره، نیرومندی و سلامت جسمانی آنها کاهش می‌یابد و همراه با بازنشسته شدن از شغل خود تا حد زیادی درآمدشان را از دست می‌دهند و به مرور زمان، رابطه‌شان با همسر، خویشاوندان و دوستان کم می‌شود، که همراه با این آسیب‌ها آنها دچار افت جایگاه اجتماعی نیز می‌شوند.
اخیرا بعضی از روان‌شناسان سعی کرده اند تصویر خوش بینانه ای از این دوران ترسیم کنند. آنها در عین حال که بعضی از مشکلات و فقدان‌های دوره پیری را می‌پذیرند، اما بر این باورند که سن پیری می‌تواند با خشنودی هم همراه باشد و مادامی که شخص با محیط خود فعالانه برخورد می‌کند، می‌تواند تجربه‌های جدیدی را به دست آورد.
نگرش بر روان سالمند:
ارزیابی ما از پیری، همچنان براساس رفتار بیرونی سالمندان است و از بررسی بحران‌های درونی آنها عاجز هستیم. تعیین سن آغاز پیری کار دشواری است، بعضی آن را از 40 سالگی می دانند و گروهی دیگر از 70 سالگی به بعد را سالمند می گویند. عده ای نیز به طور کلی پیری را امری نسبی، درونی، روانی، اجتماعی و جسمی می دانند و می گویند یک شخص ممکن است در 80 سالگی هم تحرک و جنب و جوش و فعالیت کافی داشته باشد و سیمایش چنان باشد که آثار و علایم پیری بر آن غالب نباشد، در حالی که فرد دیگری که در سن 40 تا 50 سالگی احساس ضعف و سستی و پیری نماید. با این اوصاف پیری زمانی آغاز می شود، که فعالیت قوای انسانی نظیر توان عضلانی، دستگاه عصبی و سایر دستگاه های حیاتی خارج از علل بیماری کاهش چشم گیر پیدا کند، یعنی پیری وابسته به ارگانیسم هر فرد است.
نظریه اریکسون در روانشناسی سالمند:
اریکسون، آخرین مرحله از مراحل تحول روانی اجتماعی را مرحله ی شکفتگی و رشد یافتگی در مقابل نومیدی می داند. بررسی سالمندی توام با موفقیت از جمله موضوعات مهم تحقیق متخصصان حوزه ی سالمند شناسی است. بسیاری از زنان و مردان سالمند از نظر اقتصادی غیر مولد و مصرف کننده، از نظر اجتماعی تنها و منزوی و از نظر سلامتی مبتلا یا در معرض خطر ابتلا به بیماری های مزمن و عوارض آنها هستند. اختلال های حرکتی، زوال فکر، حوادث، افسردگی و بیماری های قلبی و ریوی از معضلات مهم آنها می باشد و به دلیل همین مشکلات و حمایت های اجتماعی، عاطفی و مالی ناکافی به خصوص در میان اقشار کم درآمد جامعه، سالمندان زندگی بسیار بدی را تجربه می کنند. مطالعات نشان می دهد که اختلالات روانی مانند افسردگی، تغییر الگوی خواب، احساس تنهایی و انزوای اجتماعی، 15 تا 25 درصد افراد بالای 65 سال را مبتلا می سازد.
مطالب مرتبط
