زمانیکه به 30 سالگی می رسیم، مغزهای ما آهسته و ثابت، مسیر یک منحنی نزولی را در پیش می گیرند. اما این تنزل شناخته شده یک عارضه جانبی غیرقابل فرار نیست، بلکه اخیرا گفته می‌شود می توان با روش هایی تغییرات مربوط به افزایش سن را خنثی کنید.
عوامل افزایش زوال عقلی:
عواملی وجود دارند که خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش می‌دهند که در این میان، افزایش سن مهم‌ترین آنهاست، سایر عوامل عبارتند از:
- سیگار و مصرف نوشیدنی‌های الکلی
- تصلب شرایین
- افزایش سطح کلسترول بد خون لیپوپروتئین کم‌چگالی (LDL)
- بالا بودن سطح هوموسیستئین خون (نوعی اسید آمینه)
- دیابت
- اختلال شناختی خفیف نیز ممکن است بعضی اوقات منجر به بروز زوال عقل شود
پیشگیری از زوال عقلی:
شما می توانید اقداماتی را برای بهبود سلامت شناختی و کاهش خطر ابتلا به دمانس خود یا عزیزان خود انجام دهید. این شامل نگه داشتن ذهن فعال با پازل کلمه، بازی حافظه، و خواندن است. فعاليت جسمانی، حداقل 150 دقيقه تمرين در هفته و تغيير شيوه های زندگی نیز خطر ابتلا به بيماری شما را نيز کاهش می دهد. نمونه هایی از تغییرات شیوه زندگی عبارتند از: توقف سیگار در صورتی که سیگار می کشید و خوردن رژیم غذایی غنی از: اسیدهای چرب امگا 3، میوه و سبزیجات، غلات کامل و مصرف ویتامین D و همچنین رعایت نکات ذیل:
- در مورد بیماری‌های زمینه‌ای باید درمان مناسب انجام شود.
- از آسیب رسیدن به سر مراقبت کنید، به هنگام راندن دوچرخه، موتورسیکلت، و ورزش‌های پر برخورد از کلاه ایمنی استفاده کنید.
- برای پیشگیری، سیگار نکشید، چربی کمتر بخورید، مرتباً ورزش کنید، و هر مقدار که می‌توانید استرس خود را کم کنید.
فعالیت هایی که در پیشگیری از ابتلا به زوال عقلی جلوگیری می کند عبارتند از:
1_ ورزش کردن:
ورزش، یکی از فاکتورهای اصلی حفظ و افزایش عملکرد مغزی است، که می تواند سهم به سزایی در سلامت روانی داشته باشد.
2_ جستجو و فعالیت دائمی مغز:
ذهنی دچار زوال عقل می شود که فعالیتی نداشته باشد، اما ذهن هایی که انعطاف پذیر هستند، می توانند سلامت خود را افزایش دهند. جلوگیری از زوال عقل می تواند با راه حل هایی مانند حل جدول، مطالعه کتاب و… رخ دهد.
3_ ممانعت از دریافت اطلاعات زیاد:
دریافت همیشگی حجم عظیمی از اطلاعات باعث افزایش استرس مغز در دریافت یا به خاطر سپردن آنها می شود که می تواند اثر سوء داشته باشد.
4_ داشتن ارتباطات اجتماعی:
صبحت، ارتباط با دیگران و فعالیت های اجتماعی می تواند تاثیر قابل توجهی در سلامت ذهن و همینطور فعالیت های مغزی داشته باشد تا عملکرد ذهنی افزایش پیدا کند.
5_ داشتن آرامش و خواب کافی:
مطالعات نشان می‌دهند وقتی دچار کمبود خواب هستیم، پروتئینی که سیناپسها (محل تماس دو عصب) را شکل می دهد توانایی کافی برای تفکر و فراگیری را از دست میدهد، علاوه بر این خواب ناکافی با فراموشی در ایام کهولت رابطه مستقیم دارد.
6_ عدم استفاده از قرص های مسکن و خواب آور:
استفاده مداوم از قرص های خواب آور و آرام بخش شاید در درمان بسیاری از دردها و رنج ها موثر باشد، اما با کاهش عملکرد ذهنی روبرو خواهید شد، زیرا این داروها به مرور زمان سیستم های مغزی و همینطور عملکرد آنها را تغییر می دهند.
7_ خونسرد بودن و دوری از استرس:
استرس، تاثیر بد و مخربی روی مغز می گذارد و با ترشح هورمون های خطرناکی در ناحیه ی هیپوکمپوس و سایر قسمت های مغز، حافظه را تحت تاثیر قرار می دهد. بعضی از دانشمندان بر این عقیده اند که داشتن یک زندگی متعادل و دنبال کردن فعالیت های آرامش بخش مانند یوگا، حضور در اجتماع و انجام فعالیت های هنری می تواند روند فراموشی بر اثر کهولت سن و پیری مغز را به تاخیر بیاندازد.
8_ رژیم غذایی مناسب:
رژیم غذایی می‌تواند به کاهش خطر زوال عقلی کمک کند، به طور مثال رژیم غذایی مدیترانه‌ای که میزان گوشت و لبنیات در آن کم است و سرشار از میوه و سبزیجات، خشکبار و چربی‌های سالم است می‌تواند به کند شدن روند زوال شناختی کمک کند.
راهکارایی جهت پیشگیری از پیشرفت زوال عقلی:
- سالمند می تواند یک دفترچه یادداشت و یک مداد در جیب خود یا در کنار تلفن داشته باشد و پیام های خود را در آن بنویسد.
- به همرا داشتن یک تقویم برای یادداشت کار های روزمره
- سالمندی که از افت حافظه رنج می‌برند، می‌توانند روی روزهایی که سپری می‌شود خط بکشند.
- حل جدول، بازی شطرنج و سایر بازی های فکری و اصولاً هر نوع فعالیت فکری می تواند از ابتلا به بیماری آلزایمر جلوگیری کند.
نکات مهم در برخورد با افراد دچار زوال عقلی:
- محیط خانه را طوری تغییر دهید که فرد بیمار دچار آسیب بدنی نشود.
- پرستار سالمند می‌توانند برخی از مشکلات سالمند را با اجرای راهکارهایی کاهش دهند.
- ازجابه جا نمودن وسایل افراد مبتلا به آلزایمر باید خودداری کرد.
- یک گفتگوی صمیمانه مختصر و در عین حال دوستانه و قوی می‌تواند سالمند آشفته را آرام کند.
- منحرف کردن ذهن سالمند مبتلا به آلزایمر( که قدم زدن با سالمند می‌تواند در این زمینه کمک‌کننده باشد)
- جهت کاستن از گیجی سالمند مدام زمان و مکان را به وی گوشزد کنید.
- مکان های نا آشنا، بیماری جسمی و استرس روانی می تواند گیجی را در سالمند افزایش دهد.
- کمک گرفتن از خانواده های دیگری که سالمندان مبتلا به دمانس خود را تحت مراقبت و پرستاری دارند، می تواند مفید واقع شود.
مطالب مرتبط
